گزارش پروژه احداث کارخانه اسیدبوریک

با عنایت به ارزش ماده معدنی بور (Boron) که از عناصر شیمیایی و از مهمترین و گرا‌ن‌ترین موارد استفاده در بسیاری از صنایع و موارد و از شبه فلزات و ماده استراتژیک بدلیل نداشتن دگرگونی هسته‌ای به میزان بسیار کمی نسبت به سایر عناصر در منابع کره زمین است. شرکت معدنی میلاد برنا ابرار (با مشارکت و سرمایه‌گذاری ۳۰% توسط شرکت توسعه بازرگانی آهن و فولاد میلاد) دارای پروانه بهره برداری بزرگترین معدن به وسعت ۱۶ کیلومتر مربع در ایران واقع در منطقه ماه‌نشان استان زنجان میباشد. این شرکت با بهره برداری جامع از این معدن و محصولات در فرآیند فرآوری آن از جمله اسیدبوریک (بوراکس، بورات در آینده) و دیگر فرآورده‌ها از جمله اکسید منیزیوم و در راستای جایگزین واردات و تامین نیازهای داخلی کشور در صنایع مختلف از جمله شرکتهای تولید کننده مواد شوینده، صنعت لعاب، داروسازی و کشاورزی و ... که اسیدبوریک معرفی می‌نمایند و کاملا وارداتی است و همچنین پس از توسعه ظرفیت تولید صادرات این محصول در جهان تقاضای بسیار دارد و تصمیم به احداث کارخانه اسیدبوریک نمود که در آینده و انجام توسعه های مورد نیاز پس از تولید اسیدبوریک به یک مجتمع شیمیایی بزرگ کشور واقع گردد. در راستای این هدف مهم و مشارکت در پروانه معدن بور تاسیس شرکت معدنی میلاد برنا ابرار (سهامی خاص) تصمیم به احداث کارخانه تولید اسیدبوریک در محل معدن واقع گردید که قبل از انجام عملیات ابنیه و احداث سالن های جانبی مجدداً مورد بازنگری قرار گرفت و با حضور مهندس مشاور مجرب مبنی بر نیاز به سالن اصلی و سالنهای جانبی در فرآیند تولید اسیدبوریک، سالن بخش خردایش و آماده سازی مواد اولیه مورد نیاز و نیاز به انرژی و دیگر مواد مورد نیاز تولید صنعتی و همچنین بدلیل در ارتفاع و شیبدار بودن موقعیت معدن و اعمال هزینه های بسیار برای تسطیع مقرر شد مقدمتاً برای جانمایی محل کارخانه از زمین‌های مجاور معدن بازدید و بررسی گردد.

شرایط و موقعیت احداث کارخانه اسیدبوریک:

پس از بررسی‌های بسیار با لحاظ پارامترهای مختلف مورد نیاز به احداث کارخانه، شهرک صنعتی مجاور و مناسب در نزدیکترین موقعیت معدن تاکید گردد. در تداوم این مطالعات و بررسی‌ها با تاکید به استقرار در شهرک صنعتی و بازدید از تعدادی شهرکهای صنعتی فعال در استان زنجان (شهرهای زنجان، خرمدره سلطانیه) و بر اساس پارامترهای ذیل مورد نیاز که در موفقیتهای دیگر مقدور نبود دلیل بر انتخاب شهرک صنعتی گردید:

• مقدار زمین مناسب و امکان حمل و نقل (اسید و خاک معدن) با صرفه اقتصادی
• در اختیار بودن مناسب و ظرفیت کافی انرژی آب و برق و گاز
• مجاز بودن در موقعیتهای زیست محیطی
• برخورداری از مزایا و معافیتها از جمله مالیات
• برخورداری از شرایط اقلیم و آب و هوای مناسب جغرافیایی
• امکان تامین نیروی انسانی مورد نیاز مناسب
• بهره مندی از موقعیت و دسترسی به مراکز ساخت و خرید تجهیزات، ابزار و سایر نیازها در اجرای پروژه و پس از احداث و بهره برداری کارخانه

محل اولیه احداث کارخانه اسید بوریک:

با عنایت به این پارامترهای مهم و اساسی و بررسیهای بعمل آمده و بازدید از چندین شهرک صنعتی فعال معدنی فوق الذکر (در حومه شهر زنجان، خرمدره سلطانیه) و عدم امکان واگذاری زمین بدلیل تکمیل بودن و با پیگیریهای بعمل آمده و مواجهات بسیار به سازمان صمت استان زنجان و با تلاش بسیار و بازدید از شهرک صنعتی جدیدالتاسیس شماره ۴ زنجان بنام شهید شهریاری که طرح احداث و اقدامات بسیاری توسط شهرکهای صنعتی استان زنجان بعمل آمده بود و مذاکره با مدیر کارگاه پروژه شهرک جدیدالتاسیس در تاریخ ۱۳۹۹/۱۰/۰۱ و اخذ اطلاعات کلی (وضعیت شهرک، امکانات، شرایط واگذاری و ...) و با توجه به نقشه جامع شهرک صنعتی مذکور و بازدید از بخش استقرار واحدهای شیمیایی نسبت به اخذ زمین و تخصیص آن به شهرک صنعتی استان زنجان مراجعه گردید و با اطلاعات کسب شده، تقاضا برای ۲ هکتار (بیست هزار متر مربع) ارائه گردید و با تلاش بسیار که امکان واگذاری آن مقدور نبود در تاریخ ۱۳۹۹/۱۲/۲۸ قرارداد منعقد گردید. (تصویر قرارداد پیوست شرکت توسعه بازرگانی آهن و فولاد میلاد قابل ملاحظه است) و پیش پرداخت ارزش زمین انجام و اقساط آن نیز توسط شرکت معدنی میلاد برنا ابرار ماهانه پرداخت می گردد.

اقدامات فنی و اقتصادی احداث کارخانه اسیدبوریک:

با موازات اخذ زمین، نسبت به انتخاب مهندس مجرب بعنوان مدیر کارگاه بمنظور تجهیز و آماده سازی زمین که در اردیبهشت ماه 1400 در اختیار قرار گرفت ( برنامه های زمانبندی انجام امور تسطیح زمین و ابنیه مذکور که ارایه شد در پرونده موجود است) و همچنین ایشان نسبت به تجهیز کارگاه و اخذ مجوزهای لازم برای شروع فعالیتهای تسطیح و آماده سازی اقدام نمود و از طرف دیگر بر اساس مقررات حاکم بر ساخت واحدهای صنعتی در شهرک های صنعتی ایران بمنظور رعایت اصول امور نظام مهندسی می‌بایست با مشاور مورد تایید که در لیست ارائه شده از سوی شهرک‌های استان زنجان ارایه شده بود، عقد قرار میشد و تمام نقشه‌های ساختمان‌های تولیدی و جانبی اداری و محوطه‌سازی پس از تایید آن آغاز گردد که این موضوع یا عقد قرارداد با مشاوره مورد تائید بانجام رسید و همچنین تمام نقشه‌های ساختمانی و تاسیساتی از سوی مشاور فنی شایسته و توانمند (مجرب در احداث کارخانه اسیدبوریک، روی و نمک و دیگر فرآورده های شیمیائی) احداث کارخانه تولید اسیدبوریک ارایه گردد و مبادلات و پیگیریها نیز بانجام رسید. قابل ذکر است با همکاری مشاور فنی ساخت و احداث کارخانه نسبت به محاسبات فنی، ظرفیت و تعیین جانمائی خط تولید و تدوین فرآیند تولید همکاری و تهیه طرح فنی و اقتصادی تولید مقدار هشت هزار تن اسیدبوریک سالیانه اقدام و گزارش طرح توجیهی، نقشه‌های فرآیند تولید و چیدمان دستگاه، تجهیزات و تاسیسات را طی لیست برای ساخت و خرید در بخشهای مختلف در فرآیند تولید از ابتدا تا انتهای خط تولید برای تولید هشت هزار تن اسیدبوریک در مقیاس صنعتی اولین بار در ایران میباشد، ارائه نمود همکاری با استاد مجرب رئیس دانشکده شیمی دانشگاه صنعتی شریف که در علم و فرآیند تولید اسیدبوریک مجرب بوده مورد انجام قرار گرفته است. با عنایت به توضیحات موارد بشرح فوق که تمامی این اقدامات، پیگیریها و برگزاری جلسات برای اجرای پروژه در شرکت معدنی میلاد برنا ابرار انجام شده است و گزارش آن مستمراً در جلسات ماهانه هیات مدیره شرکت توسعه بازرگانی آهن و فولاد میلاد ارائه گردیده است.

همانگونه که توضیح داده شد امور مهندسی و فنی، ساخت و خرید، شناسایی توانایی و سوابق مراکز ساخت و استعلام‌گیری دستگاه و تجهیزات در مراحل انجام بوده است و از آنجاییکه ساخت کارخانه در مقیاس تولید هشت هزار تن برای اولین بار در ایران است و هزینه‌های سرمایه‌گذاری برای آن و همچنین زمان مورد نیاز آن قابل توجه است.

محل جدید احداث کارخانه اسیدبوریک:

هیات مدیره شرکت معدنی میلاد برنا ابرار بمنظور تسریع در تولید و عرضه اسیدبوریک و با توجه به نیاز داخل کشور بر اساس آمارهای اخذ شده از منابع رسمی و نیز گمرک جمهوری اسلامی ایران و بررسی معدنی مبنی بر واردات غیر رسمی اسیدبوریک که عمدتاً از ترکیه انجام میشود و همچنین جلوگیری از ریسک‌های احتمال سرمایه گذاری در مقیاس بزرگ هشت هزار تنی برای تولید اسیدبوریک، برای اولین بار نسبت به تولید اسیدبوریک در مقیاسی با ظرفیت کمتر برای شروع تولید تصمیم گیری شد و نسبت به بررسی، انتخاب و خرید کارخانه های راکد و متوقف در صنعت شیمیایی برای تسریع تولید اقدام گردید، با این تصمیم سرعت در تولید اسیدبوریک در کارخانه مذکور که دارای امکانات ساختمانی و سالن‌های تولید و تجهیزات آماده دارند فراهم میگردد و با بازدیدهای مختلف از کارخانجات راکد نسبت به خرید شرکت پدید آذر سعادت مهر (تولید کننده مواد شیمیایی) اقدام گردید و با امکانات و تجهیزات و سالنهای آب، گاز و برق موجود و بخش دیگر نیازهای ساختمانی امکان تولید اسیدبوریک با اخذ پروانه تولید در این محل فراهم گردید. هم اکنون کارهای تکمیل سالن‌های مورد نیاز علاوه بر سالن های موجود در مرحله انجام است. (به شرح تصاویر) و ساخت ماشین آلات و تجهیزات بر مقیاس تولید سه هزار و پانصد تن سفارش گذاری شده است و امید است در نیمه اول سال ۱۴۰۱ بهره برداری شود.

محل افزایش ظرفیت تولید اسیدبوریک و توسعه محصولات جانبی:

لازم به ذکر است؛ زمین خریداری شده در شهرک شماره ۴ زنجان (شهید شهریاری) برای افزایش ظرفیت تولید اسیدبوریک بر اساس تجارب کسب شده و همچنین محصولات جانبی در نظر گرفته شده و مورد استفاده می‌باشد.

و من الله توفیق
۱۴۰۱/۰۱/۲۷